Ze liggen nek aan nek in de peilingen en een blunder kan vanavond zeer zwaar wegen. Amerikadeskundige Willem Post verwacht een historisch debat tussen president Joe Biden en zijn uitdager, oud-president Donald Trump. Waar moeten we op letten? ,,Vergeet niet dat Biden een straatvechter kan zijn met dat Ierse bloed.”
Ze hebben er dagen op geoefend: Joe Biden (81) in Camp David, het presidentiële buitenverblijf in de staat Maryland, en Trump (78) in Mar-a-Lago, zijn resort in het zonnige Florida. Trump zou daar economische cijfers repeteren met bevriende senatoren, terwijl Biden zijn persoonlijke advocaat Bob Bauer over liet komen om met name de rol van een provocerende Trump te spelen. ,,De opdracht aan beiden is zich bij de les te houden en ik kijk ernaar uit om te zien of ze dat gaat lukken”, zegt Willem Post, als historicus verbonden aan Instituut Clingendael en auteur van het recent verschenen boek De ziel van Amerika: Democratie op drift.
Wat willen Trump en Biden uitstralen?
De lessen waar de kandidaten zich aan moeten houden, zijn tegenstrijdig. De een moet zich inhouden en proberen presidentieel over te komen. De ander moet juist krachtig overkomen en vitaliteit uitstralen. Post verwacht dat Trump de kijkers zal herinneren aan de eerste drie jaar van zijn termijn, de tijd vóór de coronaepidemie. ,,De aandelenmarkt floreerde, de Verenigde Staten raakten niet bij een grote oorlog betrokken en hij investeerde in de bouw van de muur met Mexico. Belangrijke thema’s. Interessant om te zien hoe hij dat gaat verkopen, want Trump is een uitstekende marketeer.”
Maar waarschijnlijk interessanter om te zien is of Donald zijn temperament in toom houdt en of hij niet gaat raaskallen over de vorige verkiezingen die hij gewonnen zou hebben (wat niet waar is), of dat hij verder uitweidt over batterijen en haaien. En zal ‘Sleepy Joe’ (de bijnaam van Trump voor Biden) alert blijven en niet ‘bevriezen’? Post is vooral benieuwd of de president zich staande zal houden. ,,Vergeet niet dat Biden een straatvechter kan zijn met dat Ierse bloed. Nu is hij veel kalmer dan vroeger maar toch. En reken erop dat er in Camp David op replieken geoefend is. Als Biden scherp uit de hoek komt, zullen de Democraten zeggen dat hij gewonnen heeft. Maar als hij broos overkomt, hebben ze echt een probleem.”
Wat zijn de regels van het op handen zijnde debat?
Kandidaten mogen geen vooraf geschreven notities of hulpmiddelen meenemen. Ze krijgen pen en papier om aantekeningen te maken. Er is geen live publiek. De interruptiemicrofoons staan uit. Beide kandidaten hebben met deze regels ingestemd.
Joe Biden wil per se aan de rechterkant van het podium staan
Omdat hij de toss (muntworp) heeft gewonnen, wil Joe Biden aan de rechterkant van het podium staan. Volgens psychologische studies letten kijkers meer op de rechterkant van een toneel of televisiescherm, wat de spreker die daar staat dominanter doet lijken. In veel culturen wordt rechts ook geassocieerd met kracht en oprechtheid, wat kan meespelen in het onderbewustzijn van de kijkers.
Gaan de rechtszaken vanavond ook nog doorklinken?
Het zou Post verbazen als president Biden niet ingaat op de veroordeling van oud-president Trump. Het debat vindt plaats ongeveer een maand nadat Trump schuldig werd bevonden aan 34 criminele aanklachten in New York. Bidens zoon Hunter werd in juni veroordeeld voor wapenmisdrijven in Delaware en staat in september voor een rechtszaak wegens het niet-betalen van zijn belastingen. Zowel Donald Trump als Hunter Biden wachten nog meer rechtszaken, al zijn de aanklachten onvergelijkbaar. En waar Biden de juryuitspraak tegen zijn zoon accepteerde, deed Donald Trump dat in zijn geval niet; hij framet elk ongunstig vonnis als een complot.
Wie willen de kandidaten nu nog overtuigen?
De meeste Amerikanen hebben al gekozen volgens peilingen. De kandidaten zijn in een nek-aan-nekrace verwikkeld waarbij Biden wat inloopt, alleen niet in de staten die er toe doen. De president zal proberen jongeren, zwarte en latino kiezers terug te winnen. De eersten hebben moeite met de oorlog in Gaza en de steun die Israël ontvangt. Trump moet denken aan oudere kiezers die niet gerust zijn op zijn veroordelingen. Interessant is of het Trump lukt meer over de zorgen van gewone Amerikanen te praten dan over zichzelf, zegt Post.
Welke rol spelen de journalisten van CNN?
De vragen worden in de CNN-studio in Atlanta gesteld door Jake Tapper (55) en Dana Bash (53), twee iconen van de zender. Het wordt interessant te zien hoe Tapper en Trump elkaar bejegenen, denkt Post, want die twee hebben een geschiedenis. In december trok Tapper van leer tegen Trump na diens zeer omstreden uitspraak dat ‘migranten het bloed van ons land vergiftigen’. Volgens Tapper was dat een echo van Hitlers ‘ontmenselijkingsretoriek’. Trump concludeerde dat Tapper hem voor Hitler had uitgemaakt. Hij beschouwt CNN sowieso als ‘de vijand’ en beweert vooraf dat de presentatoren Biden gaan helpen als die het even niet meer weet, aldus Post. Interessant is dus te zien hoe beide kandidaten worden bejegend. ,,Er is 10 procent kans dat ze me fair behandelen”, aldus Trump.
Waar kan je het debat eigenlijk mee vergelijken?
Een referentiepunt voor historici is nog steeds het eerste Amerikaanse televisiedebat dat nationwide live werd uitgezonden. In 1960 zaten zeventig miljoen Amerikanen voor de buis toen de destijds nog niet erg bekende senator John F. Kennedy (43) het opnam tegen vicepresident Richard Nixon (47). Kennedy zette destijds hoog in op hoe hij overkwam op televisie. Hij was de eerste presidentskandidaat die make-up droeg. Vooraf had Kennedy vooral geoefend met bevriende televisieproducenten. Kennedy, die links in beeld stond (een nadeel volgens kenners), stal de show.
Opmerkelijk: de meeste van de zeventig miljoen Amerikaanse televisiekijkers die het in 1960 zagen, noemden Kennedy als de duidelijke winnaar. Maar degenen die het debat op de radio volgden, vonden juist Nixon de beste. Kennedy won later de verkiezingen en werd drie jaar later vermoord in Dallas.
In Nederland is het debat om 03.00 uur in de vroege vrijdagochtend te zien op CNN en het streamingplatform Max, voorheen bekend als HBO. Kijkers zonder kabellogin kunnen ook kijken op de website van CNN. Trump en Biden zullen op 10 september voor de tweede keer debatteren.
Bron: Bob van Huët (Algemeen Dagblad)
Ja hoor, het circus begint weer. Donald Trump gaat natuurlijk weer het verongelijkte jongetje uithangen dat had moeten winnen, en gewonnen heeft. En dan hebben we het ook nog niet over alle complot theorieën die hij aanhangt. Ik kan er echt met mijn kop niet bij waarom die dorpsgek nog steeds de kans krijgt mee te doen. Het is een schreeuwlelijk en 99% van wat ie uitkraamt is of verzonnen of een leugen. Sodemieter toch op gek. Neem je verlies en kom niet meer terug.
