Defensie investeert fors in nieuwe gevechtsvliegtuigen, fregatten en tanks. Ook wordt er 260 miljoen euro extra uitgetrokken voor personeel en het versterken van de militaire politie. Bovendien wordt een dienmodel met een meer verplichtend karakter verkend. Dat staat in de Defensienota die donderdag is gepresenteerd. „Een keerpunt in de geschiedenis van de krijgsmacht”, zei commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim.
Defensie morrelt ook aan de dienstplicht. Die is nooit afgeschaft, wel is de opkomstplicht opgeschort. In geval van oorlog moeten ’substantiële hoeveelheden troepen voor de NAVO worden geleverd. Defensie verkent de mogelijkheden voor een dienmodel dat ook voorziet in maatregelen met een (gradueel) meer verplichtend karakter tussen vredestijd en oorlogstijd.’ Het moet ook aantrekkelijker worden om reservist te worden. Bovendien wordt het aantal plekken voor het dienjaar verhoogd.
Krijgsmacht in rap tempo opgeschaald
De tijd van bezuinigen op Defensie is definitief voorbij. De krijgsmacht wordt in rap tempo opgeschaald. Volgens minister Ruben Brekelmans (Defensie) is investeren ’bittere noodzaak’ om Russische dreiging het hoofd te bieden. „We lijken in vrede te leven, maar dat is niet zo”, waarschuwt de bewindsman. „We zitten in een grijze zone.”
Defensie krijgt niet alleen meer geld maar ook meer ruimte. Om te trainen, te vliegen en te transporteren. Dat betekent in een dichtbevolkt land inschikken voor de rest. Komende maanden moet een ’moeilijke puzzel’ worden gelegd over oefenruimte, zegt Brekelmans. „De boodschap zal soms hard zijn, maar veiligheid is belangrijk en we moeten concessies doen.”
De nieuwe Nederlandse tankeenheid, waarvan De Telegraaf deze week al meldde dat die komt, zal waarschijnlijk alleen in Duitsland ruimte innemen. Een Leopard 2A7 denderde donderdag het kazerneterrein op bij de presentatie van de defensienota. „Deze reus op het slagveld maakt het verschil”, wees de minister. „Het is een essentieel deel van moderne oorlogvoering.” Een fout wil hij het niet noemen dat Nederland jaren geen eigen tanks heeft gehad. „Als we hadden geweten dat Rusland deze dreiging zou vormen, hadden we waarschijnlijk wel andere keuzes gemaakt.”
Optie op 53 tanks
Nederland heeft een optie op in totaal 52 tanks. Daarvan zijn er 46 direct leverbaar. Of de rest ook nodig is hangt af van de kracht van ’onbemande tanks’ die op afstand worden bestuurd. Die moeten de tanks beschermen waar wel militairen in zitten. In Litouwen experimenteert een speciale afdeling van defensie met autonome wapensystemen. Ook drones in de lucht spelen een steeds grotere rol bij het ondersteunen van militairen op de grond.
Bij elk onderdeel van het leger moeten we ons afvragen of automatische systemen mensen kunnen vervangen, zegt Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim. „We moeten eerlijk zijn dat we niet een krijgsmacht van 200.000 mensen op de been kunnen brengen. Alles moet erop gericht zijn: wat kun je automatiseren en waar kun je mensen weghalen. Meer gevechtskracht met minder mensen.”
Zes extra F-35’s
Daarnaast trekt het kabinet de knip om de luchtmacht te voorzien van zes extra F-35’s. De marine krijgt bovendien twee extra fregatten voor onderzeebootbestrijding. Aan boord van die fregatten komen drie nieuwe NH-90-helikopters. De Telegraaf meldde ook al dat Boxer-pantservoertuigen voor extra slagkracht worden uitgerust met kanonnen in plaats van mitrailleurs.
Doel van de investering is om de krijgsmacht versneld te versterken. Jarenlang was defensie in politiek Den Haag een ondergeschoven kindje, maar nu de dreiging toeneemt en de NAVO aandringt, wordt er door dit kabinet toch 2,4 miljard euro extra uitgetrokken. Volgens Defensieminister Ruben Brekelmans is het ’bittere noodzaak’ om snel op te schalen. „De nietsontziende Russische agressie in Oekraïne laat zien dat een aanval op het NAVO-bondgenootschap niet meer ondenkbaar is.”
Defensie wil ook nieuwe verkennings- en spionagedrones aanschaffen. De luchtmacht heeft al MQ-9 Reaper-drones, maar die zijn niet geschikt voor verkenningen diep in vijandelijk gebied. Rusland haalde vorig jaar een Amerikaanse Reaper neer boven de Zwarte Zee en dit jaar schoten de Houthi’s in Jemen er drie uit de lucht.
Munitievoorraden
Op alle fronten gaat er meer geld naar de krijgsmacht. Zo wordt er geïnvesteerd in het vergroten van de munitievoorraden. Ook is veel geld nodig voor de geneeskundige keten: het afvoeren van gewonden en de medische behandelcapaciteit bij het slagveld. Ook steekt de krijgsmacht geld in lasers die vijandelijke drones uit de lucht kunnen schieten en kanonnen met hetzelfde doel. De Nederlandse ondernemer Gerard Zondervan ontwikkelt granaten om drones kapot te schieten.
Onduidelijk is hoeveel personeel er precies kan worden aangetrokken. De komst van extra mensen bij Defensie is volgens staatssecretaris Gijs Tuinman (Defensie) essentieel. „We kunnen een hoop materieel aanschaffen, maar zonder mensen rijden er geen tanks. Zonder mensen krijgen we de F-35’s niet in de lucht en de fregatten niet van de kade.”
Dienjaar wordt uitgebreid
Defensie verkent de mogelijkheden voor een dienmodel dat ook voorziet in maatregelen met een (gradueel) meer verplichtend karakter tussen vredestijd en oorlogstijd.’ Over wat dat verplichtende karakter precies behelst, wordt vooralsnog schimmig gedaan. „We zien dat het dienjaar een groot succes is, dat er veel interesse in is”, zegt Brekelmans. De bewindsman wil daar nog meer mensen warm voor maken. „Daar kan een verplichte enquête bij helpen. Maar we willen ook het aantal reservisten vergroten. Als er een aanval op NAVO-gebied komt dan zou je ook die reservisten kunnen inzetten als flexibele schil. Naar die elementen kijken we, maar we kijken niet naar het herinvoeren van de dienstplicht.”
Bron: Telegraaf