De Russische president Vladimir Poetin heeft Russische privé-milities en huurlingenlegers als Wagner Group en diens ‘opvolger’ Redut effectief onder controle. Dat onthullen journalisten van onderzoeksplatforms Skhem en Sistema. De groep is actief in Afrika en Oekraïne, maakt zich daar schuldig aan grove oorlogsmisdaden en zou zelfs achter een aanslag op de Oekraïense president Volodimir Zelenski zitten.
Het paramilitaire Redut is een nep-PMC (private military contractor), onthullen journalisten Valeria Yehoshyna en Yelizaveta Surnacheva in de podcast In Russia. Op basis van interviews met krijgsgevangen Redut-huurlingen en uit door het Oekraïense leger buitgemaakte zakboekjes, documenten, legerrapporten en betaalgegevens maken de journalisten op dat Redut in werkelijkheid wordt geleid door de Russische militaire inlichtingendienst GROe. En dus door het Kremlin. En dus door Vladimir Poetin.
Wie of wat is Redut?
De ontstaansgeschiedenis van Redut is in nevelen gehuld. Volgens de Kyiv Post is de groep opgericht om fabrieken te beschermen van de oligarch Gennady Timchenko, een oud-KGB’er én vriend van Poetin. De club bestaat sinds 2008 en is eigenlijk een fusie tussen verschillende veteranengroepen, afkomstig uit de Russische buitenlandse geheime dienst, de luchtmacht en het ministerie van Defensie.
Wordt Redut in de beginjaren vooral ingezet om Russische bedrijven in binnen- en buitenland, konvooien, olie-installaties en diplomaten te beschermen, wanneer het Russische leger Oekraïne binnenvalt, volgen de Redutmilities. Naar verluidt wordt Redut tijdens de eerste oorlogsdagen in de Oekraïense hoofdstad Kiev ingezet om president Zelenski om het leven te brengen.
Het is een claim die overigens ook gedaan wordt door Wagner Group, die van meet af op voet van oorlog met Redut leeft. Het verbaast dan ook niemand wanneer Wagner-baas Prigozjin op zeker moment Reduts chef, Anatoly Karaziy, dreigt te vermoorden als deze niet stopt met het rekruteren van Wagnerieten voor zijn eigen leger.
Oorlogsmisdaden
In Oekraïne maken de huurlingen van Redut zich veelvuldig schuldig aan grove oorlogsmisdaden zoals het arbitrair ombrengen, verkrachten en martelen van Oekraïense burgers en militairen. De militie lijdt echter zulke zware verliezen (zo’n 90 procent van de Redutstrijders sneuvelt), dat de groep bijna ophoudt te bestaan als zelfstandige entiteit. De groep wordt uit Oekraïne teruggetrokken en terwijl Wagner Group nu ongehinderd de show kan stelen aan het front, ontfermt het Russische ministerie van Defensie zich over de gehavende militie.
Het bouwt de militie van de grond af weer op en al blijft Redut in naam een commerciële PMC, de militie wordt vanaf dat moment door het Kremlin gefinancierd én bestuurd.
Exit Wagner, enter Redut
Wanneer Prigozjin met zijn Wagner Group een compleet mislukte gooi naar de macht doet en vervolgens jammerlijk met zijn eigen vliegtuig neerstort, breekt er voor Redut een nieuwe periode aan. Het ministerie van Defensie wil Wagner Group aan de ene kant grotendeels onschadelijk maken (en waarschijnlijk het liefst vergeten, minister Sjojgoe zal geen goede herinneringen hebben aan al Prigozjins beledigingen aan zijn adres op nationale televisie), aan de andere kant moet het merk Wagner blijven bestaan.
Datzelfde geldt voor alle waardevolle contacten en de nog waardevollere Afrikaanse operaties. Voor dit laatste wordt Redut ingezet, zo ontdekte het platform iStories dat berichten op social media vond waarin Wagnerieten wordt opgeroepen bij Redut te komen. ‘Wagner is verleden tijd. Als je echt geïnteresseerd bent in echt werk in Afrika, dan is het ministerie van Defensie en Redut jouw keuze!’, zo luidt de boodschap.
Volgens de onderzoeksjournalisten Yehoshyna en Surnacheva fungeert Redut als ‘een rekruteringssysteem voor gevechtseenheden’ dat wordt gecoördineerd en gefinancierd door de Russische strijdkrachten en hun inlichtingendienst, de GROe. Dat Redut, en welke andere PMC dan ook, volledig wordt geleid door Moskou, onderschrijft Andriy Yusov van de Oekraiense militaire inlichtingendienst in een interview met RBC Ukraine.
Eenheden van Redut vechten daarentegen ook nog in Oekraine, en waarschijnlijk in de buurt van Avdiivka, stelt Yusov. Volgens Yusov zijn er geen private militaire bedrijven in Rusland. ‘Ze worden zo genoemd en gebruiken zulke namen, maar dit zijn allemaal structuren die direct ondergeschikt zijn aan de Russische speciale diensten binnen het ministerie van Defensie’, zegt Yusov die eraan toevoegt dat de financiering van een nep-PMC’s als Redut uit zowel officiële als onofficiële begrotingsbronnen van de Russische overheid komt, net zoals Wagner destijds gefinancierd werd.
Heimelijk mobiliseren
Waarom Rusland dan toch de schijn ophoudt dat het om huurlingen gaat? Yusov noemt de PMC een ‘hybride instrument’. Het stelt Rusland in staat om verliezen op het slagveld voor het publiek klein te houden – wie sterft in dienst van een PMC, doet dat grotendeels anoniem. Ook kan Moskou nu rustig doorgaan met rekruteren en mobiliseren zonder dat het publiek daar weet van heeft. Bovendien kan Poetin zich via PMC’s ontdoen van potentieel gevaarlijke en hem onwelgevallige elementen, aldus Yusov die wijst op de ‘vrij bekende geschiedenis’ van Wagner Group.
Bron: BNR